Η τραγωδία της «Μεγάλης Τορίνο»

{modulepos inside1}

Τον Μάϊο του 1706, και ενώ μαίνεται ο πόλεμος της «Ισπανικής Διαδοχής», ένας συνασπισμένος Γάλλο-Ισπανικός στρατός αποτελούμενος από 40.000 άνδρες, φθάνει στα περίχωρα του Τορίνο και ξεκινά την πολιορκία της πόλης, που έμελλε ν’ οδηγήσει πολιορκητές και πολιορκημένους στα όρια τους.

Ο υπερασπιστής της πόλης, Πρίγκιπας Ευγένιος της Σαβοΐας ανεβαίνοντας στον υψηλότερο λόφο της πόλης για να παρατηρήσει τις κινήσεις του εχθρικού στρατεύματος, κάνει τάμα στη Παναγία να χτίσει σε αυτό ακριβώς το σημείο, έναν μεγαλοπρεπή ναό αφιερωμένο στη μεγαλόχαρη, σε περίπτωση που κατόρθωνε να σώσει την πόλη.
 
Το θαύμα γίνεται και ο Πρίγκιπας πιστός στην υπόσχεση του, δίνει εντολή να κατασκευαστεί η περίφημη Βασιλική Εκκλησία του λόφου της Σουπέργκα, η ανέγερση της οποίας ξεκινά το 1717 αποπερατώνεται το 1731. Το επιβλητικό κτίσμα που αγγίζει τα 75 μέτρα σε ύψος, θα στέκει περήφανο στο πέρασμα των αιώνων μέχρι το βροχερό βράδυ της 4ης Μάιου του 1949, όπου θα μετατραπεί σε ομαδικό τάφο για τους επιβαίνοντες ενός αεροσκάφους, βυθίζοντας την πόλη την Πιεμόντε αλλά και ολόκληρη την Ιταλία στο πένθος. Ο λόγος για την θρυλική Τορίνο, την επονομαζόμενη «Μεγάλη Γκρανάτα».
 
Καλύτερα όμως να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το ποδόσφαιρο στη πόλη του Τορίνο φθάνει στα τέλη του 19ου αιώνα, από Άγγλους και Ελβετούς κατασκευαστές. Ήδη από το 1887, έχουν ιδρυθεί οι ομάδες Torino Football and Cricket Club και Nobili Torino, που ανάμεσα σε άλλα αγωνίσματα ασχολούνται και με το ποδόσφαιρο, ενώ το 1891 ιδρύεται από την ένωση των δύο αυτών σωματείων η Internazionale Torino. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1894, δημιουργείται η Football Club Torinese (FBC Torino) και το 1897 η Γιουβέντους.
 
Στις 3 Δεκεμβρίου του 1906, στην μπυραρία «Voigt» της οδού «Peter Micca», συναντώνται μερικοί παίκτες της Γιουβέντους υπό τον πρώην πρόεδρο της ομάδας τον Ελβετό Αλφρέντο Ντικ (Alfredo Dick). Αιτία αυτής της «μάζωξης» αποτέλεσε το γεγονός ότι η Γηραιά Κυρία, αν και είχε φτάσει μέχρι τον τελικό του πρωταθλήματος  με αντίπαλό την Μίλαν, δεν της επετράπη να γίνει ο αγώνας των πλέι-οφ στο Τορίνο αλλά σε ουδέτερο γήπεδο, με αποτέλεσμα πολλοί παίκτες της Γιουβέντους να προβούν σε διαμαρτυρία. Τελικά ο Ντικ αποφασίζει να φύγει από την ομάδα παίρνοντας μαζί του κάποιους από τους ξένους παίκτες της, οι οποίοι ιδρύουν τελικά την Τορίνο F.C. Ανάμεσα στους ιδρυτές της ήταν και ο Ελβετός επιχειρηματίας Hans Schoenbrod (που έγινε και ο πρώτος της πρόεδρος).
 
Το πρώτο πρωτάθλημα για τη Τορίνο έρχεται την περίοδο 1927-1928, ενώ είχε προηγηθεί μια χρονιά όπου ενώ είχε καταφέρει να τερματίσει πρώτη, το πρωτάθλημα (το οποίο ήταν και το πρώτο εθνικό) δεν απενεμήθη σε καμία ομάδα. Ο λόγος ήταν ότι στο παιχνίδι Τορίνο- Γιουβέντους (2-1) στις 5 Ιουνίου 1927, ένα μέλος της διοίκησης της Τορίνο φερόταν να έχει χρηματίσει ποδοσφαιριστές της Γιουβέντους. Τον Οκτώβριο του 1926 η Τορίνο μετακομίζει στο στάδιο «Φιλαντέλφια», ενώ το 1936 κατακτά και το πρώτο της κύπελλο Ιταλίας.
 
Το καλοκαίρι του 1939 πρόεδρος της ομάδας αναλαμβάνει ο Φερούτσιο Νόβο. Ακολουθώντας τις υποδείξεις του Βιτόριο Πότσο, αποφασίζει να εφαρμόσει στην ομάδα το Αγγλικό σύστημα διοίκησης, ενώ ταυτόχρονα πραγματοποιείται και η πρώτη μεγάλη μεταγραφή της ομάδας. Ο λόγος για τον Φράνκο Οσσόλα, που αποκτήθηκε από τη Βαρέζε. Τον Ιούνιο του 1940 η Ιταλία μπαίνει στον Β' παγκόσμιο πόλεμο, αλλά ο Μπενίτο Μουσολίνι αποφασίζει να συνεχιστεί κανονικά το πρωτάθλημα, καθώς πιστεύει πως ο πόλεμος θα είναι μια εύκολη υπόθεση..
 
Την περίοδο 1940-41, παρά το ταλέντο του Οσσόλα που πέτυχε 14 γκολ σε 22 αγώνες, η ομάδα τερματίζει πίσω από την Μπολόνια. Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας για την επόμενη χρονιά, η Τορίνο αποκτά τους Πιέρο Φερράρις, Ρομέρο Μέντι, Αλφρέντο Μποντόιρα, Φελίτσε Μπορέλ και Γκουλιέλμο Γκαμπέτο.
 
Ο Μπορέλ, ο Τζιανσίτο Ελλένα και ο Ρομπέρτο Κοπέρνικο, προτείνουν στους διοικούντες η ομάδα να ακολουθήσει το σύστημα «WM» που είχε εισάγει ο Χέμπερτ Τσάπμαν στην Άρσεναλ (ένα σύστημα 3-2-2-3, που εκμεταλλευόταν καλύτερα τους τότε κανόνες για το οφσάιντ). Το καλοκαίρι του 1942 έρχονται στην ομάδα ο τεράστιος Βαλεντίνο Ματσόλα και ο Έτζιο Λόικ από τη Βενέτσια. Έτσι δημιουργείται η πρώτη πραγματικά μεγάλη ομάδα της Τορίνο, που κατακτά και το πρωτάθλημα εκείνη τη χρονιά (1942-43).
 
Την περίοδο 1944-45 δεν θα διεξαχθεί πρωτάθλημα ενώ το 1945 με το τέλος του πολέμου, το πρωτάθλημα ξαναρχίζει και η Τορίνο κατακτά αυτό το ιδιόμορφο πρωτάθλημα, κατορθώνοντας να μην χάσει ούτε ένα παιχνίδι στην έδρα της, ενώ στους τελικούς της διοργάνωσης θα σημειώσει τη μεγαλύτερη εκτός έδρας νίκη στην ιστορία του Ιταλικού ποδοσφαίρου, νικώντας τη Ρόμα με 7-0, στη τελική φάση (28 Απριλιού 1946). Την περίοδο 1946-47, ο τίτλος πηγαίνει και πάλι στο Τορίνο, ενώ η ομάδα παραμένει αήττητη στην έδρα της, γνωρίζοντας την ήττα μόνο 3 φορές εκτός έδρας.
 
Την περίοδο 1947-48 η ομάδα κατακτά για τρίτη συνεχόμενη χρονιά το πρωτάθλημα, εξακολουθώντας ν’ αγνοεί την ήττα σε εντός έδρας παιχνίδι. Χαρακτηριστικό εκείνης της χρονιάς είναι το εξωπραγματικό 10-0! ενάντια στη Αλεσσάντρια, και τα 125 γκολ ενεργητικό, ρεκόρ που παραμένουν ακόμη αξεπέραστα, ακόμα και στις μέρες μας. Την ίδια περίοδο η εθνική ομάδα της Ιταλίας, επιβάλλεται της Ουγγαρίας με 3-2, έχοντας στην αρχική ενδεκάδα δέκα παίκτες της Τορίνο!
 
Η Τορίνο παραδίδει μαθήματα ποδοσφαίρου, ψυχαγωγώντας σε εκατομμύρια ταλαιπωρημένους Ιταλούς, που γλείφουν τις πληγές τους  από την φρίκη του πολέμου που συγκλόνισε την υφήλιο. Η Ιταλία βρίσκεται στο στρατόπεδο των ηττημένων και αυτή η ομάδα αποτελεί ένα είδος τονωτικού στο πεσμένο ηθικό του γειτονικού λαού. Με ηγέτη τον Βαλεντίνο Ματσόλα η Τορίνο μοιάζει ασταμάτητη, κερδίζοντας με το θέαμα που προσφέρει όλο και περισσότερους υποστηρικτές. Οι εξαθλιωμένοι Ιταλοί ταυτίζονται με τις νίκες της ομάδας, αναζητώντας μια λάμψη ελπίδας, στο ζοφερό παρόν τους.
 
Και ερχόμαστε στη σαιζόν 1948-49, όπου η «Μεγάλη Γκρανάτα» φιγουράρει για ακόμα μία φορά στη πρώτη θέση, με 60 βαθμούς. Τέσσερις αγωνιστικές πριν από το τέλος, και ενώ η ομάδα έχει σχεδόν κατακτήσει τον τίτλο εκείνου του πρωταθλήματος, η ομάδα αποφασίζει να ταξιδέψει στην Πορτογαλία, στα πλαίσια ενός φιλικού αγώνα κόντρα στη Μπενφίκα, προς τιμήν του Ζοζέ Φερέιρα που επρόκειτο να κρεμάσει τα παπούτσια του το καλοκαίρι. Ο πρώην άσος της Τζένοα, εκμεταλλευόμενος την στενή φιλία που είχε αναπτύξει με τον Βαλεντίνο Ματσόλα, κατά την θητεία του στον Ιταλικό Πρωτάθλημα, ζητά σαν χάρη από τον παλιό του φίλο ν’ αγωνιστεί για τελευταία φορά με αντίπαλο την Grande Granata, που τόσο πολύ εκτιμούσε. Ο Ματσόλα φρόντισε να κάνει την επιθυμία του φίλου του πραγματικότητα και το αίτημα της Τορίνο για μετάθεση του αγώνα πρωταθλήματος με την Ίντερ για τις 30 Απριλίου έγινε δεκτό.


Οι Ιταλοί παίκτες, παρότι άρρωστοι και τραυματισμένοι στην πλειοψηφία τους, αποφασίζουν να ταξιδέψουν στην Πορτογαλία και τη Λισαβόνα στις 3 Μαΐου, με τον Ματσόλα να επιβιβάζεται την τελευταία στιγμή στο αεροπλάνο. Ο εορταστικός αγώνας ανάμεσα στην Μπενφίκα και την Τορίνο εξελίσσεται σ’ ένα εκπληκτικό παιχνίδι με τους Πορτογάλους να κερδίζουν με 4-3. Η χαρά είναι έκδηλη και στα δύο στρατόπεδα, καθώς στην ουσία δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι. Είναι όλοι κερδισμένοι και ενθουσιασμένοι, που συμμετείχαν σ’ ένα πραγματικά σπουδαίο ματς. Και τις δυο πλευρές ενώνει, η αμοιβαία αγάπη για το ποδόσφαιρο.

Την επόμενη μέρα, οι Ιταλοί ξεκινούν από τη Λισαβόνα για να επιστρέψουν στην Ιταλία, πραγματοποιώντας μια ενδιάμεση στάση στη Βαρκελώνη. Στην Πορτογαλία παραμένουν ο πρόεδρος Φερούτσιο Νόβο και ο τραυματίας Σάουρο Τομά. Κατά τον εφοδιασμό τους αεροσκάφους στην Ισπανία, ο πιλότος ενημερώνεται από τον πύργο ελέγχου, για τις άσχημες καιρικές συνθήκες που επικρατούν στο Τορίνο.  

Κατά τη διάρκεια της πτήσης και ενώ το αεροπλάνο βρίσκεται σχεδόν πάνω από το Τορίνο πετώντας μέσα σε μία καταιγίδα, αναγκάζεται να κατέβει σε χαμηλό ύψος λόγο περιορισμένης ορατότητας. Στο αεροδρόμιο, πλήθος οπαδών της ομάδας ,περιμένει για να υποδεχθεί τους παίκτες. Τότε, στις 17:05 το αεροσκάφος της Fiat G.212CP της Avio Linee It, προσκρούει στους πλαϊνούς τοίχους της Βασιλικής στο λόφο Σουπέργκα. Του ναού που έχτισε πριν από περίπου διακόσια είκοσι χρόνια ο Πρίγκιπας Ευγένιος της Σαβοϊας, αφιερώνοντας τον στη Παναγία που έσωσε την πόλη από τους εχθρούς.

Από την σύγκρουση βρίσκουν τραγικό θάνατο 31 συνολικά άτομα: οι 18 παίκτες της ομάδας, 2 τεχνικοί, 3 άνθρωποι της διοίκησης, 1 μεταφραστής, το 4μελές πλήρωμα του αεροσκάφους και 3 δημοσιογράφοι που κάλυπταν τον αγώνα. Οι αρχές αποδίδουν το δυστύχημα στο συνδυασμό της κακής ορατότητας, το προβληματικό σήμα με το οποίο επικοινωνούσαν με το αεροδρόμιο του Τορίνο και σε ένα λάθος χειρισμό του πιλότου. Οι φήμες μιλάνε ακόμα και για σαμποτάζ, χωρίς, φυσικά, κάτι τέτοιο να έχει αποδειχθεί ποτέ.

Η ουσία, όμως, είναι ότι η κορυφαία ομάδα της Ιταλίας, ένας πραγματικός θρύλος, η Grande Granata, δεν υπάρχει πια... Δύο ημέρες αργότερα, η κηδεία των θυμάτων του δυστυχήματος θα βγάλει στους δρόμους του Τορίνο μισό εκατομμύριο ανθρώπους, οι οποίοι σπεύδουν να πουν το τελευταίο αντίο στους 18 παίκτες που αγάπησαν τόσο πολύ.

Στις 26 Μαΐου του 1949 διεξάγεται ένα φιλικό παιχνίδι ανάμεσα στην Ρίβερ Πλέιτ του Αλφρέντο ντι Στέφανο και την Τορίνο. Ο πρόεδρος των Αργεντινών, Αντόνιο Αλμπέρτο, είχε τηλεφωνήσει στον Φερούτσιο Νόβο προτείνοντας του ένα παιχνίδι που θα σηματοδοτούσε την αρχή της νέας Τορίνο. Ο Νόβο δέχθηκε. Το Comunale γεμίζει με κόσμο, που θα παρακολουθήσει ένα «ιδιαίτερﻨπαιχνίδι.  Οι δύο ομάδες παρατάσσονται στον αγωνιστικό χώρο, και τη φανέλα της Τορίνο φορούν 11 αστέρια της εποχής που όμως κανείς τους δεν αγωνίζεται στη Granata, αλλά είναι παίκτες άλλων ιταλικών ομάδων που με αυτόν τον τρόπο θέλουν να τιμήσουν τους αδικοχαμένους συναδέλφους τους. Ο αγώνας λήγει 2-2.

Στους 4 αγώνες που απομένουν για την ολοκλήρωση του πρωταθλήματος, η Τορίνο αγωνίζεται αναγκαστικά με την ομάδα των εφήβων της. Οι αντίπαλές ομάδες, προς ένδειξη σεβασμού, θα κατεβάσουν τις αντίστοιχες ομάδες τους και έτσι οι έφηβοι της Τορίνο, κάνοντας 4 νίκες θα δώσουν το πρωτάθλημα στην ομάδα τους.

Η πορεία όμως της Τορίνο, παίρνει την κατιούσα. Το δυστύχημα στοιχειώνει το παρόν και το μέλλον της ομάδας. Μετά από μέτριες περιόδους, το 1959 υποβιβάζεται στη Serie Β. Την επόμενη χρονιά κερδίζει αμέσως την άνοδο, αλλά τίποτα πια δεν είναι ίδιο. Στις τρεις δεκαετίες που ακολουθούν, η Τορίνο είναι καταδικασμένη να ζει με τα φαντάσματα του παρελθόντος. Ο τίτλος του 1976 είναι απλώς ένας διάττοντας αστέρας. Ακολουθεί η κατάκτηση ενός κυπέλλου το 1993, αλλά η ομάδα από δω και στο εξής θ’ ακροβατεί ανάμεσα στις δύο πρώτες κατηγορίες του Campionato.

Τίποτα πιά, δεν μπορεί να ξαναφέρει πίσω την παλιά αίγλη της ομάδας. Παίκτες σαν τον Ματσόλα, τον Γκρέτζαρ, τον Λόικ, τον Ριγκαμόντι, τον Οσολα, τον Γκαμπέτο, τον Φεράρις, τον Καστιλιάνο, τον Σάουρο Τομά και τα υπόλοιπα "διαμάντια" της Τορίνο, που διέπρεψαν τη δεκαετία του ’40, και τα οποία αδικήθηκαν κατάφορα από την μοίρα, δυστυχώς δεν ξαναγεννήθηκαν.

Διαβάστηκε 18024 φορές
{modulepos inside2}
Fctables
Τα cookie μας βοηθούν να σας παρέχουμε τις υπηρεσίες μας. Εφόσον χρησιμοποιείτε τις υπηρεσίες μας, συμφωνείτε με τη χρήση των cookies από εμάς.