Στα προκριματικά συμμετείχαν 35 χώρες, εκ των οποίων πήραν το εισιτήριο της πρόκρισης για τα τελικά οι 16. Σε αυτή τη διοργάνωση συμμετείχε η Δυτική Γερμανία, σε αντίθεση με τη Λαϊκή Δημοκρατίας της Γερμανίας, η οποία, όπως και η ΕΣΣΔ, δεν δήλωσε συμμετοχή λόγω του Ψυχρού Πολέμου. Η Αργεντινή δεν συμμετείχε στην προκριματική φάση και εικάζεται ότι πήρε αυτή την απόφαση επειδή πολλά αστέρια του ποδοσφαίρου της χώρας είχαν αρνηθεί να παίξουν στην Εθνική. Οι βρετανικές ομάδες συμμετείχαν για 2η φορά σε προκριματική φάση, με τις Αγγλία και Σκοτία να προκρίνονται στα τελικά. Η Ελβετία σαν διοργανώτρια και η Ουρουγουάη σαν κάτοχος του τροπαίου προκρίθηκαν χωρίς αγώνες.
Από τις 16 ομάδες των τελικών αυτή που ξεχώριζε ήταν η Ουγγαρία. Η θρυλική Αράντσιπατ διέθετε ποδοσφαιριστές παγκόσμιας κλάσης, όπως οι Φέρεντς Πούσκας, Γιόζεφ Μπόζικ, Ζόλταν Τσίμπορ Νάντορ Χιντεγκούτι και Σάντορ Κοτσις, σε μια διάταξη 4-4-2, η οποία διαμορφωνόταν στη διάρκεια του παιχνιδιού σε 4-2-4. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ουγγαρία ήταν αήττητη από τον Μάιο του 1950, διαλύοντας δύο φορές την Αγγλία σε φιλικά παιχνίδια, ενώ είχε κερδίσει το χρυσό μετάλλιο στην Ολυμπιάδα του Ελσίνκι το 1952.
Οι δεκαέξι ομάδες χωρίστηκαν σε τέσσερις ομίλους των τεσσάρων ομάδων. Οι διοργανωτές επινόησαν και ένα περίεργο σύστημα διεξαγωγής των αγώνων, σύμφωνα με το οποίο οι πρώτες δύο ομάδες κάθε ομίλου δεν θα έπαιζαν μεταξύ τους.
Από τον πρώτο όμιλο Βραζιλία και Γιουγκοσλαβία προκρίθηκαν στα προημιτελικά ενώ έμεινε εκτός η Γαλλία. Η Ουγγαρία στο β’ γκρουπ έκανε επίδειξη ισχύος, συντρίβοντας τη Δ. Γερμανία με 8-3, ματς στο οποίο ο Γερμανός αμυντικός Βέρνερ Λίμπριχ χτύπησε (σκόπιμα, σύμφωνε με αρκετούς) στον αστράγαλο τον Φέρεντς Πούσκας, ο οποίος και δεν αγωνίστηκε στα προημιτελικά και τα ημιτελικά.
Στον τρίτο όμιλο η παγκόσμια πρωταθλήτρια του 1950 Ουρουγουάη και η Αυστρία κέρδισαν εύκολα τις δύο πρώτες θέσεις και πέρασαν στους οκτώ ενώ Τσεχοσλοβακία και Σκοτία δεν κατάφεραν να σκοράρουν!
Ο τέταρτος όμιλος ήταν και ο πιο ισορροπημένος, με την Αγγλία να τερματίζει πρώτη. Στη δεύτερη θέση ισοβάθμησαν Ιταλία και Ελβετία και χρειάστηκε αγώνας μπαράζ στον οποίο οι Ελβετοί επιβλήθηκαν με 4-1 και πέρασαν στην επόμενη φάση.
Η κλήρωση των προημιτελικών έφερε αντιμέτωπες τις Αυστρία - Ελβετία, Ουρουγουάη - Αγγλία, Ουγγαρία - Βραζιλία και Δυτική Γερμανία - Γιουγκοσλαβία. Οι Αυστριακοί επικράτησαν σε ένα απίστευτης εξέλιξης παιχνίδι των Ελβετών με 7-5, ενώ με αγγλικό σκορ προκρίθηκαν και οι Βραζιλιάνοι οι οποίοι επικράτησαν 6-5 των Ούγγρων. Η κάτοχος του τροπαίου Ουρουγουάη δεν επικράτησε εύκολα της Αγγλίας με 4-2. Η Δυτική Γερμανία επικράτησε 2-0 των ανώτερων Γιουγκοσλάβων, οι οποίοι σε άλλη μια διοργάνωση δεν μπόρεσαν να καρπωθούν από το ταλέντο των Μπρανκο Στάνκοβιτς, Ζλάτκο Τσαϊκόφσκι, Βουγιαντίν Μπόσκοφ, Μπόρα Μιλουτίνοβιτς, Στέφαν Μπόμπεκ και Βλαντιμίρ Μπεάρα.
Το σπουδαιότερο παιχνίδι ήταν αυτό ανάμεσα στην Ουγγαρία και τη Βραζιλία. Η «μάχη της Βέρνης» όπως έμεινε στην ιστορία εξαιτίας των επεισοδίων που έγιναν τόσο κατά τη διάρκεια του αγώνα όσο και στα αποδυτήρια, μετά τη λήξη όπου οι παίκτες των δύο ομάδων συνεπλάκησαν κατ’ επανάληψη. Μάλιστα, τα μαρκαρίσματα ήταν τόσο σκληρά που ο διαιτητής Άρθουρ Έλις απέβαλε τους Βραζιλιάνους Νίλτον Σάντος και Ουμπέρτο καθώς και τον Ούγγρο Γιόζεφ Μπόζικ. Νικήτρια αναδείχτηκε η Ουγγαρία με 4-2.
Στον έναν ημιτελικό η Ουγγαρία κληρώθηκε με την Ουρουγουάη. Η κανονική διάρκεια έληξε 2-2 και στην παράταση οι Μαγυάροι σημείωσαν δύο γκολ με τον Κότσις παίρνοντας για δεύτερη φορά το εισιτήριο για τελικό της διοργάνωσης.
Στον άλλο ημιτελικό η Δυτική Γερμανία έκανε τη μεγάλη έκπληξη, καθώς διέλυσε με 6-1 την Αυστρία, η οποία πρόβαλε ως το ακλόνητο φαβορί για να κοντράρει στον τελικό την υπερηχητική Ουγγαρία. Σημείο κλειδί της αναμέτρησης υπήρξε η αντικατάσταση του βασικού γκολκίπερ Κουρτ Σμιντ με τον Βάλτερ Τσέσμαν ο οποίος ήταν υπεύθυνος για τα 4 από τα έξι γκολ, προσφέροντας στους δυτικογερμανούς το εισιτήριο για τον τελικό της 4ης Ιουλίου.
Ο ΤΕΛΙΚΟΣ
Ελάχιστοι θα πίστευαν ότι η ίδια ομάδα που είχε δεχθεί 8 γκολ, θα έφτανε μέχρι τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου και μάλιστα για να διεκδικήσει το τρόπαιο από αυτούς που την συνέτριψαν. Και όμως στον τελικό στο «Βάνκντορφ» της Βέρνης οι δύο ομάδες που παρατάθηκαν στον αγωνιστικό χώρο ήταν η Ουγγαρία (ουδεμία έκπληξη) και η Δυτική Γερμανία(!). Το μεγάλο ερώτημα δεν ήταν φυσικά αν η Ουγγαρία θα κατακτούσε το Κύπελλο, πολλοί το θεωρούσαν δεδομένο, αλλά αν θα μπορούσε να βοηθήσει ο Πούσκας. Ο «καλπάζων συνταγματάρχης» είχε τραυματιστεί στον αστράγαλο στο πρώτο ματς με τη Δυτική Γερμανία στην πρώτη φάση και έκτοτε δεν είχε ξαναπαίξει. Μάλιστα, οι Γερμανοί σε μια κίνηση fair play προσφέρθηκαν με το ιατρικό τους επιτελείο να βοηθήσουν τον Πούσκας να ξεπεράσει τον τραυματισμό του ώστε να παίξει στον τελικό, οι Μαγυάροι όμως αρνήθηκαν. Τελικά, το δέκα το καλό της Ουγγαρίας κατάφερε να σφίξει τα δόντια και ήταν ανάμεσα στους έντεκα του προπονητή Μπάντι.
Στο αντίπαλο στρατόπεδο όλοι πόνταραν στην παρουσία του κόσμου, ο οποίος δήλωσε πάλι παρών και περίπου 30.000 φίλαθλοι βρέθηκαν στις εξέδρες για να βοηθήσουν τον Ζεπ Χερμπέργκερ και τους ποδοσφαιριστές.
Όμως, το ξεκίνημα επιφύλασσε δυσάρεστες εκπλήξεις στον κόσμο που έκανε το ταξίδι, αφού στο 8’ οι Ούγγροι βρίσκονταν μπροστά στο σκορ με 2-0 και όλοι έφερναν στη μνήμη τους εικόνες από το ντροπιαστικό 8-3… Σύμμαχος των άτεχνων Γερμανών, οι οποίοι μείωσαν στο 10’ με τον Μόρλοκ και ισοφάρισαν στο 18’ με τον Ραν, υπήρξε ο καιρός, αφού το παιχνίδι διεξήχθη από βροχή, δυσκολεύοντας τις κινήσεις των Ούγγρων στο βαρύ τερέν και η παρουσία του Πούσκας. Το αστέρι των Ούγγρων ουσιαστικά ήταν εκτός αγώνα, λόγω του προβλήματός του και δεν μπορούσε να βοηθήσει την ομάδα του. Η βροχή δυνάμωνε και μυστηριωδώς την ίδια ώρα οι Γερμανοί έδειχναν απτόητοι και έτρεχαν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του γηπέδου. Ακόμα και μέχρι σήμερα πολλοί θεωρούν ότι οι ποδοσφαιριστές της Δυτικής Γερμανίας έπαιξαν ντοπαρισμένοι, αν και κάτι τέτοιο δεν μπορούσε να αποδειχθεί αφού τότε δεν υπήρχε έλεγχος ντόπινγκ. Έξι λεπτά πριν από το τελευταίο σφύριγμα του Λινγκ η Δυτική Γερμανία έκανε το 3-2 με σουτ του Ραν και αγκάλιασε το Κύπελλο, αν και οι Ούγγροι σκόραραν με τον Πούσκας στο 89’, το οποίο ακύρωσε ο διαιτητής ως οφσάιντ. Ένα λεπτό αργότερα ο Αγγλος ρέφερι σφύριξε για τελευταία φορά, με τους Δυτικογερμανούς να ολοκληρώνουν το «θαύμα της Βέρνης» και να στέφονται για πρώτη φορά παγκόσμιοι πρωταθλητές.
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΟΥΝΤΙΑΛ
Χώρα Διεξαγωγής: Ελβετία
Στάδια: Βασιλεία (Stadion Sankt Jakob), Βέρνη (Wankdorfstadion), Γενεύη (Stade les Charmilles), Λωζάνη (Stade de la Pontaise), Λουγκάνο (Stadio Conaredo), Ζυρίχη (Hardturmstadion).
Χρόνος Διεξαγωγής: 16 Ιουνίου - 4 Ιουλίου 1954
Χώρες που συμμετείχαν (16): Ελβετία, Ουγγαρία, Αγγλία, Βέλγιο, Δυτική Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Αυστρία, Γιουγκοσλαβία, Σκωτία, Τσεχοσλοβακία, Τουρκία, Μεξικό, Ουρουγουάη, Βραζιλία, Νότια Κορέα
Αριθμός Αγώνων: 26
Σύνολο Θεατών: 889.970
Μέσος όρος θεατών: 34.229
Σύνολο Τερμάτων: 140
Μέσος όρος τερμάτων ανά αγώνα: 5,4
Ο Τελικός
Δυτική Γερμανία - Ουγγαρία 3-2 (2-2)
Γήπεδο: «Βάνκντορφ», Βέρνη
Θεατές: 60.000
ΟΥΓΓΑΡΙΑ: Γκρόσικς, Μπόζσικ, Μπουζάνσκι, Λάντος, Ζακάριας, Λοράντ, Τοθ, Σζίμπορ, Πούσκας, Κόκσις, Χιντεγκούτι.
ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Τούρεκ, Ποσίπαλ, Έκελ, Κολμάιερ, Λάιμπριχ, Μάι, Μόρλοκ, Φριτζ Βάλνερ, Ραν, Σέφερ, Ότμαρ Βάλνερ.
Σκόρερ: 6' Πούσκας, 8' Σζίμπορ / 10' Μόρλοκ, 18' και 84' Ραν
Διαιτητής: Γουΐλιαμ Λινγκ (Αγγλία)
ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΚΟΡΕΡ
11 γκολ Σάντορ Κότσις - Ουγγαρία
6 γκολ Μαξιμίλιαν Μόρλοκ - Δυτ. Γερμανία
Γιόζεφ Χίγκι - Ελβετία
5 γκολ Εριχ Προμπστ - Αυστρία
ΜΙΚΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ
Την ημέρα του τελικού περισσότεροι από 30.000 Γερμανοί πέρασαν τα σύνορα και μετέτρεψαν το «Βανκντορφ» σε έδρα της Εθνικής τους. Μάλιστα, ο αγώνας μεταδόθηκε ζωντανά από την τηλεόραση και όποιος ήθελε να το παρακολουθήσει ήταν υποχρεωμένος να πληρώσει δύο ελβετικά φράγκα.
Τα εισιτήρια του τελικού βγήκαν στη μαύρη αγορά, όπου πωλούνταν 450 φράγκα αντί 30 που ήταν η κανονική τους τιμή.
Στην προκριματική φάση η Ελλάδα κληρώθηκε στον 10ο όμιλο μαζί με Ισραήλ και Γιουγκοσλαβία. Νίκησε δύο φορές τους Ισραηλινούς (1-0 και 2-0), αλλά έχασε ισάριθμες φορές από τη Γιουγκοσλαβία (0-1, 0-1) και αποκλείστηκε αφού τερμάτισε δεύτερη.
Καμία ομάδα δεν τερμάτισε αήττητη το Μουντιάλ της Ελβετίας. Η Ουγγαρία έχασε στον τελικό από τους Γερμανούς με 3-2 ενώ οι Γερμανοί είχαν συντριβεί από τους Ούγγρους 8-3 στην πρώτη φάση του θεσμού.
Τα περισσότερα γκολ σε έναν αγώνα σημειώθηκαν στο ματς Αυστρία-Ελβετία 7-5, όμως τη μεγαλύτερη νίκη την πέτυχε η Ουγγαρία επί της Ν. Κορέας με 9-0.
Η Ουρουγουάη γνώρισε την πρώτη ήττα της σε τελική φάση παγκοσμίου κυπέλλου στην Ελβετία, στον ημιτελικό από την Ουγγαρία.
Συνοδεία αστυνομίας πήγε στα αποδυτήρια ο Άγγλος διαιτητής Άρθουρ Έλις μετά τη «μάχη της Βέρνης» μεταξύ της Ουγγαρίας και της Βραζιλίας. Στο ίδιο ματς ο Πινέιρο περίμενε τον Πούσκας στα αποδυτήρια και του επιτέθηκε χτυπώντας τον στο κεφάλι με ένα μπουκάλι.
